Phonology คืออะไร ครับ

โดย Little Altruist

Phonology
เป็นศาสตร์ย่อยแขนงหนึ่งในภาษาศาสตร์ ซึ่งเป็นเรื่องเกี่ยวกับการศึกษาโครงสร้างระบบเสียงพูด (pattern of speech sound) คำว่า Phon- คือ เสียง และ logy คือ การศึกษา ว่าโดยรวมแล้วก็คือการศึกษาเรื่องโครงสร้างเสียงพูดของมนุษย์ (ในตอนนี้ก็ศึกษาเรื่องมนุษย์ไปก่อน) แค่นี้มันก็สามารถเรียนไปถึงด๊อกเตอร์แล้ว Phonology ต่างจาก Phonetics ตรงที่ว่า Phonetics ศึกษากระบวนการออกเสียง, ส่งผ่านเสียงและรับรู้เสียงของมนุษย์แต่อาจเข้ามาช่วยเรื่องโครงสร้างของภาษาหรือไม่ก็ต้องดูที่ Phonology ทุกครั้งเราจะเห็นนักวิทยาศาสตร์ศึกษาเรื่อง Phonetics โดยใช้กล้องเข้าไปถ่ายอวัยวะในการออกเสียงของมนุษย์ หรือใช้เครื่องมือคอมพิวเตอร์ทดสอบคลื่น ความถี่หรือวรรณยุกต์เสียงพูดของคน ตลอดจนอวัยวะใดที่เกี่ยวข้องในการออกเสียงบ้าง และมีวิธีการออกเสียงอย่างไร เช่น เสียง /p/ หน้าที่ของ Phonetics ต้องบรรยายถึงวิธีการออกเสียงอย่างละเอียด

ส่วน Phonology การศึกษาระบบเสียงของภาษามักทำเฉพาะแต่ละภาษามากกว่าเนื่องจากว่าแต่ละภาษาจะมีความสัมพันธ์เชิงโครงสร้างของระบบเสียงกันอยู่แล้ว เช่นการศึกษาระบบเสียงพยัญชนะในภาษาใดภาษาหนึ่ง หรือ การศึกษาระบบเสียงสระ ตลอดจนหน่วยเสียง (phoneme inventories) ในภาษานั้นเป็นต้น ปัจจัยหนึ่งที่เสริมแนวคิดว่าทำไมจึงต้องศึกษาทีละภาษามากกว่าการเปรียบเทียบเพราะว่าหน่วยเสียงในแต่ละภาษาไม่เหมือนกัน ข้อจำกัดและลักษณะเฉพาะในแต่ละภาษา (Parameter) แตกต่างกัน เช่น เสียง /p/ ในภาษาอังกฤษมีทั้งออกเสียงมีลมพ่น (Aspiration) และไม่มีลมพ่น (Unaspirated) แต่ไม่มีความแตกต่างในเชิงความหมายเลย เราถือว่าเป็นหน่วยเสียงเดียวกัน แต่หน่วยเสียงย่อยไม่เหมือนกัน ที่ไม่เหมือนกันเพราะว่าสองเสียงนี้เกิดจากสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกัน เสียงไม่มีลมมักเกิดจากการตามหลังเสียงที่เป็น /s/ Alveolar Fricative เช่น Peak /phi:k/ กับ /spi:k/ คือกล่าวโดยรวมแล้วเมื่อเกิดเสียง stop ที่ตามหลัง Alveolar Fricative แล้วต้องเป็นไม่มีลม (Unaspirated) ทันที นี้คือประเด็นสำคัญ เมื่อไม่เกิดสภาพแวดล้อมเดียวกัน หรือคอยสับหลีกกันตลอด (Complementary Distribution) ก็พิสูจน์ด้วยคู่เปรียบเทียบ (Minimal pair) ไม่ได้ว่าเป็นคนละหน่วยเสียง

Phoneme
จะศึกษาภาษาใดภาษาหนึ่งเพื่อความเข้าใขต้องเริ่มที่เสาหลักของการศึกษาภาษาศาสตร์ คือ ระบบเสียงและการออกเสียง (phonology and Phonetics), ระบบโครงสร้างไวยากรณ์ (Syntax), ระบบคำ (Morphology) และเรื่องของความหมาย (Semantics)

ขอขอบคุณ www.phoneticsphonology.blogspot.com